ارتودنسی (Orthodontics) یکی از شاخه ها و تخصص های رشته دندانپزشکی است که بر روی تصحیح ظاهر دندان ها و همچنین ساختار فک و به طور کلی بر روی ساختن لبخندی فوق العاده  و جذاب تمرکز دارد. برخی از مشکلات مربوط به ظاهر دندان ها مثل شکستگی و نامرتبی دندان ها می‌تواند مشکلاتی برای طرح لبخند، جویدن و سلامتی کلی شما به وجود بیاورد. ناهماهنگی میان دندان ها می‌تواند به طور کلی فشار زیادی بر روی سایر دندان ها، لثه ها و مفاصل فک ها به وجود بیاورد، که همه این موارد می‌توانند منجر به بروز اختلال مفصل تمپورومندیبولار یا (TMD) و یا میگرن های شدید شود.

هر ساله میلیون ها نفر کودک و بزرگسال به صورت داوطلبانه برای رفع مشکلات مربوط به دندان های خود به متخصص ارتودنسی مراجعه می کنند. و خوشبختانه تعداد زیادی از درمان های ارتودنسی برای این اشخاص در دسترس است. هر مشکلی که با ظاهر دندان های خود دارید را میتوانید به راحتی به دستان متخصصان ارتودنسی بسپارید و مطمئن باشید که هر پروسه درمانی در این تخصص دندانپزشکی مزایای خاص خود را دارد.

انواع مشکلات دندان ها که توسط ارتودنسی درمان می‌شوند

کراس بایت (Crossbite)

کراس بایت در واقع اشاره به مشکلات بایت در برخی بیماران دارد. در این وضعیت بخشی از دندان های بالا در هنگام بسته شدن دهان در موقعیت نامناسبی قرار می‌گیرند.  کراس بایت به سه نوع تقسیم بندی می‌شود:

  • قدامی
  • خلفی
  • گونه ای

دندان های بالا در قدام، به طور معمول چند میلیمتر جلوتر از دندان های جلویی فک پایین قرار دارند. در کراس بایت قدامی (بخش جلویی دندان ها)، دندان های جلویی فک بالا، مقداری عقب تر هستند و لبه آن ها پشت دندان های جلویی فک پایین قرار می‌گیرد.  همچنین در حالت عادی دندان های خلفی بر روی همدیگر قرار می‌گیرند. به کراس بایت (misaligned bite) نیز گفته می‌شود. کراس بایت میتواند مشکلات زیر را برای افراد ایجاد کند:

  • پنهان شدن برخی از دندان ها
  • شکسته شدن لبه های دندان
  • مشکلات زیبایی دندان

 

علاوه بر این ها کراس بایت خلفی میتواند موجب:

  • سایش دندان ها
  • مشکلات مربوط به فک و مفاصل آن
  • رشد و توسعه غیرطبیعی صورت

 

کراودینگ (Crowding)

کراودینگ دندان ها در اصل اشاره به نامرتب بودن دندان ها در فضای دهان دارد. کراودینگ یکی از شایعترین علل مراجعه بیماران و نیاز آن ها به درمان ارتودنسی و سلامت دهان و دندان است. نامرتبی دندان ها زمانی مشاهده میشود که فضای داخل دهان به اندازه کافی بزرگ نیست و دندان ها برای در آمدن و رشد یافتن فضای کافی در اختیار ندارند. در نتیجه ظاهر دندان ها نامرتب خواهد شد. نامرتبی دندان ها باعث میشود که مسواک زدن و نخ دندان کشیدن سخت تر شود در نتیجه پوسیدگی آن ها محتمل تر است. اگر کراودینگ دندان ها درمان نشود مشکلات زیادی با آن ها خواهید داشت. دکتر قریشی در این باره توصیه می‌کنند کودکانی که دچار درجاتی از نامرتبی دندان ها هستند، در همان دوران کودکی برای درمان ارتودنسی حتما به متخصصان حرفه ای مراجعه کنند تا مشکلشان در همان بدو شروع درمان شود.

 

وجود فاصله بین دندان ها (Spacing)

یکی دیگر از شایع ترین مشکلاتی که در دندان های افراد دیده میشود وجود فاصله غیر طبیعی و بیش از حد در میان دندان ها است. اسپیسینگ دقیقا در نقطه مقابل نامرتبی دندان ها قرار دارد. در این وضعیت بین دندان ها فواصل زیادی مشاهده میشود که میتواند زمینه ساز مشکلات زیادی برای افراد شود. به طور معمول فاصله بیش از حد بین دندان ها بیشتر در بخش جلویی دهان دیده میشود. هرچند که به گفته دکتر قریشی این فواصل در هر بخشی از دندان ها میتواند وجود داشته باشد. ایجاد فاصله میان دندان ها میتواند زمینه ساز التهاب و عفونت لثه ها یا (gingivitis)  شود. این فواصل باعث میشود باکتری ها به راحتی به لثه ها آسیب برساند.

 

بایت (Bite)

اصطلاح بایت اشاره به حالت طبیعی دندان ها و همپوشانی آن ها در هنگام بستن دهان است. به مشکلات بایت اصطلاحا مال اکلوژن گفته می‌شود، که افراد زیادی را درگیر خود میکند. بایت نامرتب میتواند باعث تغییر در شکل و ظاهر صورت شود بنابراین درمان آن از لحاظ زیبایی شناختی از اهمیت زیادی برخوردار است. مشکلات بایت و مال اکلوژن به چند نوع تقسیم بندی میشوند:

  • اپن بایت
  • اندربایت
  • دیپ بایت

مشکلات جوانه زدن دندان ها (Improper eruption)

همانطورکه میدانید دندان های اولیه انسان به دندان های شیری مشهور هستند. پس از اینکه دندان های شیری می‌افتند، نوبت به جوانه زدن دندان های دائمی میرسد. مشکلات مربوط به جوانه زدن دندان های دائمی زمانی رخ میدهد که دندان دائمی افراد به صورت جزئی و یا به حالت غیر طبیعی از لثه ها بیرون می‌آید. برای مثال ممکن است دندان از گوشه جوانه بزند و در بیاید. این جوانه زدن اساسا باعث کج شدن دندان ها و مشکلات بعدی در دندان ها خواهد شد. متخصص ارتودنسی برای حل این مشکل معمولا از ابزارهایی مانند بریس و یا الاینر استفاده می‌کند. دکتر قریشی توصیه میکنند که کودکان را از سن 8 سالگی برای ارزیابی و تشخیص و درمان ارتودنسی چنین مشکلاتی حتما به مطب های ارتودنسی ببرید.

 

دندان بیرون نیامده (Impacted teeth)

یک دندان دائمی زمانی میتواند از لثه بیرون بیاید که فضای کافی برای جوانه زدن و رشد در اختیار داشته باشد. در برخی از افراد نامرتبی دندان ها باعث کاهش فضای رشد در دندان ها میشود. بنابراین دندان از لثه خارج نمی‌شود و در زیر لثه رشد می‌کند. دندان بیرون نیامده می تواند به راحتی باعث بروز مشکلات جدی در طی زمان شود. به طور معمو دندان های عقل بیشتر دچار چنین مشکلی میشوند. شاخصه این مشکل احساس درد و ناراحتی است. دکتر قریشی توصیه میکنند برای پیشگیر ی از این مشکل حتما بصورت دوره ای کودکان خود را به نزد متخصصان دندانپزشکی ببرید.